بیخدایی
> دلایل
> اکتشافات علمی |
برگ 2 از 3
|
کیهان شناسی
کیهان شناسی
علم مطالعه ی منشاء و سرشت کیهان است.
امروزه کیهان شناسی شاخه ای از اخترشناسی و فیزیک است، اما در
دوران پیش از علم یک موضوع دینی بود. ادیان کیهان را در رده هایی
شبیه درجات نظامی طبقه بندی کرده بودند. خدا در رأس این سلسله
مراتب بود، و نوع بشر خیلی پایین تر از او قرار داشت.
در
برخی از کیهان شناسی ها یک طبقه بندی معکوس هم از شرّها وجود
داشت که از انسان به پایین ادامه می یافت تا به منبع شرّ ، که
شیطان باشد، می رسید.
قدرت
این کیهان شناسی های دینی صلب و بی چون و چرا بودند؛ هر موجودی
در آن جایگاهی ثابتی داشت که خدا از پیش برایش تعیین کرده بود.
چنین نگرشی به جهان قویّاً مؤید نظام طبقاتی ملّت ها و قبایل
روی زمین بود: هرکسی در یک ملّت یا قبیله جایگاه معین خود را
داشت، و قدرت از بالا ناشی می شد.
و
اگر خدا جهان را چنین طبقه بندی کرده باشد، هر کس که بکوشد جامعه
را به گونه ای منصفانه تر و برابرتر سامان دهد خلاف خواست خدا
عمل کرده است – زیرا خدا بهترین شیوه ی ساماندهی امور را به ما
نموده است، و به این ترتیب صاحبان قدرت، بر گردن دیگران حقی
الاهی دارند.
این خبر خوشی برای دین های دولتی هم بود: چون قدرت دولت ودیعه ی
الاهی است، پس حکمرانان که خادمان دین هستند باید موقعیتی ویژه
داشته باشند و در مقابل از دین مقدس کشور حمایت کنند.
جهان
مکانیکی
با کشف این که
قوانینی بر جهان حاکم
است که همه ی اشیاء
کیهان تابع آنها هستند، این ایده که جهان به اتوبوسی می ماند که
خدا آن را به هر سو خواست هدایت می کند زایل شد.
گالیله کشف کرد که کیهان تابع قوانینی است که می توان آنها را به
زبان ریاضی بیان کرد.
به این
ترتیب منطق و
مهندسی بر سراسر جهان حاکم است. کیهان به شیوه ای منظم عمل می
کند و تابع هوسبازی خدا، یا تأثیرات نامعین اجرام کیهانی نیست.
این نظم ریاضی جهان هیچ مشکلی برای دینداری گالیله ایجاد نکرد
چون او معتقد بود که خدا نگارنده ی یا کتاب طبیعت است، که به
زبان ریاضی نوشته شده. (اما کلیسا او را شدیداً تهدید و سرزنش
کرد و وادارش کرد که در مورد نتایج تحقیقاتش سکوت کند)
و
از آن دوران دانشمندان درصدد ارزیابی امور به شیوه هایی نوین
برآمدند. دیگر انتظار می رفت که پدیده ها به شیوه هایی تکرارپذیر
و قابل آزمون رخ دهند، چنان که بتوان آنها را در قالب معادلات
بیان کرد.
|
بالا
|
<< برگ
2 از 3
>> |
|
|
|