|
بازدارندگی
مجازات اعدام بازدارنده نیست به نظر نمی رسد مجازات مرگ مردم را از ارتکاب به جرایم سنگین بازدارد. چیزی که بازدارنده است احتمال گیر افتادن و مجازات شدن است. دانشمندان علوم اجتماعی اتفاق نظر دارند که اثر بازدارندگی مجازات اعدام، در بهترین حالت، اثبات نشده است.
در سال 1988 به درخواست سازمان ملل پژوهشی برای بررسی رابطه ی میان مجازات اعدام و و نرخ ارتکاب قتل انجام گرفت. این تحقیق در سال 1996 مورد بازنگری قرار گرفت. نتیجه این بود که:
" … پژوهش نتوانسته شواهدی علمی بیابد که نشانگر بیشتر بودن اثر بازدارندگی مجازات اعدام نسبت به حبس ابد باشد. بعید است که بتوان بعداً نیز چنین شواهدی یافت. هنوز کلیت شواهد به هیچ وجه پشتیبان فرضیه ی بازدارندگی مجازات اعدام نیست."
" اساس حقیقی بازدارندگی، افزایش احتمال کشف، دستگیری و محکومیت است." " مجازات اعدام مجازات سختی است، اما اثر سختی بر ارتکاب جرم ندارد." عفو بین الملل
در حقیقت آزمون دقیق اثر بازدارنده ی یک مجازات ناممکن است، زیرا چنین آزمونی مستلزم آن است که بدانیم اگر قانون جزایی حکومت طور دیگری بود در یک برهه ی زمانی مشخص آمار ارتکاب قتل ها چقدر تفاوت می کرد.
مفهوم بازدارندگی اشکال اخلاقی دارد حتی اگر مجازات اعدام دارای اثر بازدارنده باشد، آیا اخلاقاً درست است که یک نفر تاوان جرم های آتی را بپردازد؟ برخی احتجاج کرده اند که در این صورت می توان بیگناهان را هم مجازات کرد؛ تا همان اثر بازدارندگی ایجاد شود. اما این استدلال درستی نیست – چون اگر مردم را کتره ای از خیابان جمع کنیم و به عنوان سپربلای دیگران مجازات کنیم تنها چیزی که عایدمان می شود این است که مردم از رفتن به خیابان بترسند.
برای مؤثر نمودن طرح سپربلا سازی باید طی یک رویه ی معتبر قضایی، با حضور شواهد و متهم، و در حضور عموم به اعدام مشروعیت حقوقی داده شود، طوری که مردم شخص متهم را سزاورا مجازات بیابند. البته در کشورهایی که نظام قضایی با تکیه بر شواهد جعلی و اعتراف گیری زیر شکنجه شخص را محکوم می کنند، مسئله ی بازدارندگی حکم اعدام محلی از اعراب ندارد. مثلاً فرمان خمینی در مورد قتل عام هزاران زندانیان سیاسی در سال تابستان 1367 ، به منظور ایجاد اثرات بازدارنده ی اعدام نبود.
ادامه >> گسترش سبعیت در جامعه |
