|
مروری بر بیخدایی بیخدایی چیست؟ و چه نیست؟ |
بیخدایی، در تعریف وسیع آن، به معنای باور نداشتن به وجود هر نوع خدایی ست. اما اغلب دینداران تأکید دارند که بیخدایی به معنای انکار وجود هر نوع خدایی است؛ اما میان باور نداشتن و انکار فرق است. انکار وجود خدا را در بهترین حالت می توان سوء تعبیری از اگنوستیسیم (لاادری گری) دانست. مطابق دیدگاه اگنوستیک، معرفت (دانش) به وجود خدا یا خدایان ناممکن است. اما لغت نامه ها و منابع تخصصی دیگر آشکار می کنند که بیخدایی می تواند تعریف بسیار وسیع تری داشته باشد. ادامه...
به بیان ساده، خداباوری به معنای باور داشتن به وجود حداقل یک خدا است – همین و بس. خداباور بودن یک شخص بستگی به این ندارد که به وجود چند خدا باور داشته باشد. ربطی هم به این هم ندارد که شخص چگونه واژه ی "خدا" را تعریف می کند. خداباوری نه بستگی به این دارد که باور شخص به خدا چگونه ایجاد شده و نه اینکه چگونه از باورش دفاع می کند. اگر کسی به وجود دست کم یک خدا باور داشته باشد، می توان او را تئیست نامید؛ حال تعریف اش از آن خدا هر چه که می خواهد باشد.
رایج ترین مفهوم بیخدایی نزد بیخدا ها، "نداشتن باور به هرگونه خدا" است. هیچ ادعا و انکاری در میان نیست. بیخدا کسی است که تئیست نباشد. گاهی این تعریف وسیع تر را بیخدایی "ضعیف" یا "ضمنی" می خوانند. یک قسم محدودتر از بیخدایی هم هست که گاهی بیخدایی "قوی" یا "صریح" خوانده می شود. در این قسم، بیخدا صریحاً منکر وجود هرگونه خدا می شود – ادعایی قوی مطرح می کند که باید برایش ادله ای ارائه دهد. ادامه...
سوءتفاهم به این خاطر پیش می آید که بسیاری از تئیست ها تصور می کنند که همه ی بیخدا ها در مفهوم محدود و کم دامنه ی بیخدایی می گنجند. اعتماد به واعظان بی صداقت دین و لغت نامه های نامعتبر تنها این مشکل را حادتر می کند. ممکن است برخی تئیست ها احساس کنند که چون آنها مدعی وجود خدایشان هستند، هرکس که با نظرشان موافق نباشد باید مدعی خلاف آن باشد – این سوءتفاهم نه تنها یک خطای آشکار منطقی است، بلکه نشانگر چگونگی کارکرد نظام باور انسان نیز هست. |